تولید پارچه به دوران باستان برمیگردد. مردم اولیه از الیاف گیاه کتان رشتهها را جدا میکردند و پارچههای ساده میبافتند. اما با گذشت زمان محدودیتهای الیاف طبیعی را با الیاف مصنوعی ترکیب و قابلیتهایی مانند رنگپذیر بودن، بالا رفتن مقاومت پارچه در برابر سایش، پایین آوردن هزینههای تولید و… را به آن اضافه کردند.همزمان با سرد شدن هوا لباسهای گرم جایگزین لباسهای تابستانی میشوند که یکی از محبوبترینها، لباس با پارچه دورس است.
لباسی آستین بلند با پارچه ای پنبهای و گرم و لطیف که با انواع پوست نیز سازگار میباشد. تشخیص اینکه کدام پارچه مناسب دوخت دورس است و یا کدام یک از انواع دورس مناسب و مد نظر شماست نیازمند آموزش پارچه شناسی است.
پارچه دورس یکی از پارچههای ضخیمی است که با ماشینهای گردباف تولید میشود. به صورتی که پشت پارچه بسیار نازک مانند تارهای نخ و روی پارچه ضخیم است. برای دوخت لباس سادهای همچون دورس، آموزش خیاطی آسان به شما کمک میکند علاوه بر شناخت پارچه به راحتی بتوانید لباسی برای خود بدوزید.
ویژگیهای پارچه دورس
دورس نوعی پارچه ضخیم بافته شده با ماشین گردباف است و نخهای نگهدارنده پشت از پنبه و روی آن با هر نخی قابل بافت است. این پارچهها مناسب فصل پاییز و زمستان هستند. برای تولید دورس از هرگونه نخ میتوان استفاده کرد، اما معمولاً برای پشت این پارچه از نخ پنبه استفاده میشود ولی در روی پارچه هیچ محدودیتی وجود ندارد. در واقع برای بافت آن سراغ ترکیب نخهای مختلف و نخ پنبه میروند.
علت ضخیم بودن پارچه به علت تارهای پشت آن است که نخها در تراکم بالا روی هم قرار میگیرند که در نهایت ضخامت پارچه را ایجاد میکنند. از طرفی جنس پارچه در هنگام دست زدن، یک حالت کرکی دارد که این نیز ویژگی دیگر برای شناسایی راحت این پارچه است.
انواع پارچه دورس
رایجترین نوع پارچه دورس ۲ نخ و ۳ نخ است؛ یعنی ترکیب پنبه با یک نخ دیگر یا ترکیب پنبه با ۲ نخ دیگر. نامگذاری این پارچه براساس نوع الیاف بهکار رفته عبارتند از: دورس اسپان، دورس سه نخ، دورس پنبه، دورس ملانژ، دورس لاکرا، دورس گلکسی.
- پارچه دورس اسپان: اسپاندکس نوعی از الیاف مصنوعی با خاصیت کششی فوق العاده است که دارای کاربردهای زیادی در صنعت پوشاک هستند. اسپاندکس برگرفته از لغت (expands) به معنی گسترش یابنده است
- پارچه دورس سه نخ: این پارچه برای تولید لباسهای زمستانی و ورزشی بسیار مناسب است و بهصورت ضخیم و نازک وجود دارد. این مدل همانطور که از نامش مشخص است از ترکیب سه نخ پنبه با دو نخ دیگر تولید میشود. در این نوع معمولا سراغ جنس لاکرا میروند که به پارچه قدرت کشسانی بالایی میدهد و در تولید شلوار کارایی زیادی دارد. به همین دلیل است که بیشتر لباسهای زمستانی که کشی هستند، در تولید پارچه آن از لاکرا به میزان خاصی استفاده میشود.
- پارچه دورس پنبه: این نوع دورس از الیاف طبیعی تهیه شده که جذب رطوبت بالایی دارد، امکان اب رفتگی در آن وجود دارد و همچنین ماندگاری آن زیاد است. مدل پشت پنبه، نسبت به مدلهای دیگر گرمتر و نرمتر است. در واقع پس از بافت، قسمت پشت پارچه به صورت پرز و پنبهای در میآید که به آن توکرکی هم گفته میشود و سبب میشود که قسمت داخلی لباس خیلی لطیف و البته گرمتر باشد که آن را برای فصول سرد به یک انتخاب عالی تبدیل میکند. مدل دیگر پارچه دورس پنبه لاکرا است که از ترکیب پنبه با پارچه لاکرا تولید میشود. لاکرا پارچهای کشی و با کیفیت است و بازگشت پذیری و انعطاف پذیری از خصوصیات اصلی آن است. دورس پنبه لاکرا با الیاف طبیعی بیشتر آن را پنبه تشکیل داده و از ماندگاری بالایی برخوردار هستند. همچنین رطوبت را به خود جذب میکند و به همین علت امکان آب رفتگی نیز در آن وجود دارد.
- پارچه دورس ملانژ: دورس زنانه ورزشی معمولاً از جنس دورس ملانژ تولید میشود. نوع اعلاء این جنس پارچه، طبعاً از نخهای مرغوب و طبیعی بیشتر بافته شده است. از این پارچه برای لباس ورزشی مانند انواع دستکش، کلاه، شلوار و گرمکن برای ورزشکاران استفاده میشود.
- پارچه دورس لاکرا: لاکرا معمولا به صورت خالص به کار نمیرود و با نخهای دیگر ترکیب میشود. به عنوان مثال دورس پنبه لاکرا همانطور که مشخص است از ترکیب پنبه با پارچه لاکرا تولید میشود. همانطور که اشاره کردیم لاکرا پارچهای کشی و با کیفیت و انعطاف پذیری است.
- پارچه دورس گلکسی: پارچه گلکسی عموماً برای لباسهای ورزشی استفاده میشود. در بافت این پارچه در قسمت داخلی به جای پنبه از فیلامنت که نوعی الیاف مصنوعی با پیوستگی و مقاومت بالا می باشد استفاده میشود. از این پارچه علاوه بر این که در دوخت لباس های ورزشی به کار برده می شود در لباس کودکان و نوزادان نیز مورد مصرف قرار می گیرد.
کاربرد پارچه دورس
از این پارچه میتوان برای دوخت انواع شلوار، سوییشرت، لباس ورزشی، گرم کن، هودی و … استفاده کرد. دورس سه نخ به دلیل کیفیت بالایی که دارد، انتخاب بسیار خوبی برای لباسهای گرم مخصوص پاییز و زمستان میباشد. یکی از ویژگیهای بارز این پارچه حفظ کیفیت اولیه با گذشت زمان است.
دورس ملانژ و دورس پنبه پرطرفدارترین و دورس سه نخ رایجترین نوع دورس هستند. از دورس دو نخ و سه نخ برای تولید لباسهای ورزشی استفاده میشوند که حجم وسیعی از الیاف آن را پلی استر تشکیل میدهد.
از این پارچه برای تولید لباسهای بچه گانه از جمله سویشرت و شلوار، و همچنین لباسهای ورزشی مردانه استفاده میشود.
معایب پارچه دورس
این پارچه در نوع خود و میان پارچههای زمستانی بسیار با کیفیت است و نمیتوان عیب خاصی به جز پرزدهی و آب رفتگی نوع پنبهای روی آن گذاشت. در واقع دورس انتخاب بسیار خوبی است و ویژگیهای بسیار مثبتی از جمله غیر ساینده، بهداشتی، بادوام، دارای لمس نرم، دارای مواد شیمیایی ضد باکتری، وزن سبک و در صورت مراقبت صحیح عمر طولانیمدت دارد.
نحوه مراقبت و شستشوی پارچه دورس
در اصول نگهداری از پارچه دورس به دلیل تنوع گسترده، باید در هنگام شست و شو و نگهداری از آن برخی از نکات را رعایت کرد. با توجه به نوع بافت رویه این پارچه، احتمال پرزدهی آن متغیر است؛ بنابراین در اولین شستوشو سعی کنید آنها را به تنهایی بشویید. شستن با آب سرد راه بهتری از شستن با ماشین لباسشویی است.
اگر لباس شما از جنس دورس پنبه باشد احتمال آبرفت آن بعد از شستوشو وجود خواهد داشت. پس بعد از شستوشو آن را آویزان نکنید؛ زیرا به دلیل جذب آب و سنگین شدن وزن احتمال دفرمه شدن لباس وجود خواهد داشت. برای خشک کردن لباسهایی با این پارچه، آنها را حتماً در یک سطح صاف قرار دهید.
اگر قصد خرید لباسی با کارکرد طولانی مانند هودی، سوییشرت و… را دارید، بهتر است دورس پلیاستر یا لاکرا را انتخاب کنید؛ چرا که عالیترین نوع این پارچه ترکیب پلی استر با لاکرا است. نوع پنبه لاکرا آن از کشسانی زیادی برخوردار هستند که بعد از شستوشو نیز کیفیت اولیه خود را حفظ میکنند.